หน้าหนังสือทั้งหมด

นิโรธอริยสัจในพระพุทธศาสนา
194
นิโรธอริยสัจในพระพุทธศาสนา
ในทัศนะของพระมงคลเทพมุนีนั้น มุ่งหมายเอาตัณหาที่เป็นไปในภพ 3 ที่ทำให้มนุษย์ ติดอยู่กับตัณหาเป็นชั้น ๆ ไป ในชั้นของกามภพ เป็นสุขอย่างหยาบที่ให้ทุกข์มากกว่าภพที่สูง ขึ้นไป แต่เมื่อหลุดจากกามภพที่มีทุกข์
ในทัศนะพระมงคลเทพมุนีว่าตัณหาที่เกิดขึ้นในภพ 3 ทำให้มนุษย์ยังคงทุกข์ แม้จะหลุดพ้นจากกามภพไปสู่รูปภพและอรูปภพก็ยังพบความทุกข์ได้อยู่ นิโรธหมายถึงการดับทุกข์ด้วยการสงบกิเลส ซึ่งมี 5 ขั้นตอน นิโรธที่กล่า
ความเข้าใจเกี่ยวกับเวทนาและตัณหา
215
ความเข้าใจเกี่ยวกับเวทนาและตัณหา
4. ความรู้สึกเป็นทุกข์ทางใจ (โทมนัสเวทนา) 5. ความรู้สึกเฉย ๆ คือ รู้สึกเป็นกลางๆ ไม่สุข ไม่ทุกข์ (อุเบกขาเวทนา) เมื่อกล่าวโดยสรุปแล้ว เวทนามี 2 อย่าง คือ เวทนาทางกายและเวทนาทางใจ 8. ตัณหา คือ ความทะยา
เนื้อหาในบทนี้สรุปความรู้สึกทางใจและการแยกแยะตัณหาที่เกิดจากความอยากมีความสุขหรือความทุกข์ การวิเคราะห์เวทนาที่แบ่งเป็น 2 ชนิด ได้แก่ เวทนาทางกายและเวทนาทางใจ ตัณหาที่เกิดขึ้นแบ่งเป็นต่าง ๆ ตามรูป เสี
อุปาทานและกรรมภพในอภิธรรม
216
อุปาทานและกรรมภพในอภิธรรม
นอกจากนี้ในอภิธรรม ยังกล่าวถึงอุปาทานเป็นปัจจัยให้เกิดกรรมภพ และอุปปัตติภพ กรรมภพ แปลว่า ภพคือกรรม ได้แก่ เจตนาและธรรมที่สัมปยุตด้วยเจตนา มีอภิชฌา (ความละโมบ) เป็นต้น อันได้แก่ ปุญญาภิสังขาร อปุญญาภิส
อภิธรรมกล่าวถึงอุปาทานเป็นปัจจัยให้เกิดกรรมภพและอุปปัตติภพ โดยกรรมภพหมายถึงเจตนาและธรรมที่มีออภิชฌา แบ่งออกเป็นกุศลกรรมและอกุศลกรรมที่จะนำไปสู่กามภพ รูปภพ และอรูปภพ ขณะที่อุปปัตติภพคือภาวะที่เกิดขึ้นห
ความเสื่อมโทรมของขันธ์ 5 และปฏิจจสมุปบาท
217
ความเสื่อมโทรมของขันธ์ 5 และปฏิจจสมุปบาท
ความเสื่อมโทรมของขันธ์ 5 ในแต่ละภพแต่ละชาติ หมายถึง ความแก่ของรูปที่ปรากฏ ออกมาในลักษณะ อวัยวะหย่อนยาน หนังเหี่ยวย่น หูตาฝ้าฟาง ความแก่ของเวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณที่ปรากฏออกมาในลักษณะ การรับรู้ต่างๆ
บทความนี้กล่าวถึงความเสื่อมโทรมของขันธ์ 5 ในแต่ละภพแต่ละชาติ ซึ่งอธิบายถึงความแก่ในปัจจัยต่าง ๆ เช่น รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ที่ส่งผลต่อการรับรู้ ส่วนความสัมพันธ์ของปฏิจจสมุปบาทอธิบายว่าทุก ๆ
ความเข้าใจในตัณหาและอุปาทาน
223
ความเข้าใจในตัณหาและอุปาทาน
8. ตัณหาเป็นปัจจัยให้เกิดอุปาทานหมายความว่า ความยึดมั่นถือมั่นนั้นมีความอยาก เป็นมูลฐานเมื่ออยากจึงยึดมั่นถือมั่นถ้าไม่อยากก็ไม่ยึด ทำนองเดียวกันเพราะหิวจึงกิน ถ้าไม่หิว ก็ไม่กิน ตัณหากับอุปาทานนั้น แ
เนื้อหาอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างตัณหาและอุปาทาน ซึ่งตัณหาคือความอยากที่เป็นเหตุและอุปาทานคือความยึดมั่นถือมั่นที่เป็นผลจากตัณหา โดยมีการยกตัวอย่างถึงการยึดมั่นในสิ่งต่าง ๆ ที่เกิดจากความต้องการ ชี้
ความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย
225
ความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย
ป่วยเป็นโรคต่าง ๆ โดยไม่ทราบหรือไม่มีสาเหตุ (เป็นทางกายสังขาร) หรือ ขุ่นมัวกราดเกรี้ยว ด่าว่าไปทั่ว โดยไม่มีเหตุอันควร (เป็นทางวจีสังขาร) หรือแสดงผลทางจิต เช่น อาการฟุ้งซ่าน หดหู่ใจ ใจเหี่ยวแห้งอยู่ลึ
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย โดยเฉพาะอาการป่วยที่เกิดจากอวิชชาและอาสวะ และการแสดงปฏิจจสมุปบาทโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่แสดงถึงเหตุและผลเพื่อให้เห็นถึงความทุกข์และสิ่งที่เกิดขึ้นในชีว
ปฏิจจสมุปบาทและวัฏฏะแห่งชีวิตในพระพุทธศาสนา
227
ปฏิจจสมุปบาทและวัฏฏะแห่งชีวิตในพระพุทธศาสนา
การที่พระพุทธองค์ทรงแสดงปฏิจจสมุปบาทโดยมีจุดเริ่มที่แตกต่างกันนี้ก็เป็นการแสดง ให้เหมาะสมกับเทศนาที่แสดงให้แต่ละบุคคล และเป็นไปเพื่อประโยชน์ในการกำจัดทุกข์ ตัดวงจร สังสารวัฏเช่นกัน อุปมาเหมือนการหาเถา
เนื้อหานี้กล่าวถึงการแสดงปฏิจจสมุปบาทซึ่งมีจุดเริ่มที่แตกต่างกัน เพื่อช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเข้าใจและกำจัดทุกข์ได้อย่างตรงจุด โดยเปรียบเทียบเป็นการหาทางออกจากเถาวัลย์ที่มีการตัดและดึงเพื่อใช้งาน นอกจ
การศึกษาเกี่ยวกับวิญญาณธาตุและขันธ์ 5
239
การศึกษาเกี่ยวกับวิญญาณธาตุและขันธ์ 5
จะเห็นได้ว่าวิญญาณธาตุต่างจากวิญญาณขันธ์ วิญญาณธาตุคือใจทั้งหมด คือ เห็น จำ คิด รู้ ส่วนวิญญาณขันธ์คือส่วนรู้ เป็นเพียงแค่ผลงานของดวงรู้เท่านั้นเอง เห็น จำ คิด รู้ นี้เอง ที่ขยายส่วนออกมาอีกเป็น กาย ใ
เอกสารนี้กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างวิญญาณธาตุและวิญญาณขันธ์ โดยวิญญาณธาตุคือส่วนที่ประกอบด้วยความสามารถในการเห็น จำ คิด และรู้ ขณะที่วิญญาณขันธ์เป็นเพียงผลผลิตของการรับรู้เท่านั้น ขันธ์ 5 ประกอบด้วย ร
อริยสัจ 4
250
อริยสัจ 4
11.5 อริยสัจ 4 อริยสัจ คือ ความจริงอันประเสริฐ เป็นหลักธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ และ เป็นหลักธรรมที่สำคัญของพระพุทธศาสนา ซึ่งนำไปสู่การพ้นทุกข์ 11.5.1 ลักษณะของอริยสัจ 4 อริยสัจมี 4 อย่าง ได้แ
อริยสัจ 4 ประกอบด้วย ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค ซึ่งอธิบายถึงความทุกข์ที่เกิดขึ้นในชีวิตและวิธีการดับทุกข์ การเข้าใจอริยสัจสามารถช่วยให้เราเข้าถึงการพ้นทุกข์และนิพพาน ด้วยการปฏิบัติตามมรรคที่ถูกต้อง โ
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
263
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต ตัณหา อุปาทาน คือ กิเลส ภพ คือ กรรม ชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส คือ วิบาก 2.) ปฏิจจสมุปบาทแบบทุกขณะจิต ในวงจรปฏิจจสมุปบาทแบบทุกขณะจิต ชาติและชรามรณะไ
เนื้อหาเกี่ยวกับการสัมพันธ์ระหว่างตัณหา อุปาทาน และกรรมในการเกิดดับของจิตที่เกิดอย่างรวดเร็วในทุกขณะ โดยคำว่า ชาติ ชรา มรณะ ไม่ใช่ภพชาติใหม่ แต่หมายถึงกระบวนการเกิดดับของจิตในทุกขณะ ผ่านการศึกษาธรรมกั
ธรรมะ ประชา: เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ (๒)
73
ธรรมะ ประชา: เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ (๒)
ธรรมะ ประชา เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ (๒) ๗๒ ยอดของสัตว์ ๒ เท้า ด้วยอำนาจ เป็นผู้ประเสริฐกว่ามนุษย์ และเทวดา” ผู้ที่สั่งสมเอาบุญบารมีไว้มากๆ อย่างพระบรมโพธิสัตว์เจ้า ทั้งหลาย ท่านสามารถเลือกเกิดได้ และใ
ในบทนี้กล่าวถึงการเลือกเกิดของพระโพธิสัตว์ที่มุ่งหวังสู่การตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า ท่านมีอำนาจในการออกแบบชีวิตและเลือกเกิดในภพชาติ พร้อมกับการพูดถึงความสำคัญของอภินิหาร ๔ ประการ ที่ทำให้ท่านไม่เข้าถึงอ
ธรรมะเพื่อประช: เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ (๒)
74
ธรรมะเพื่อประช: เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ (๒)
ธรรมะเพื่อประช เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ (๒) เมื่อเกิดมาเป็นมนุษย์แล้ว ถ้าประมาทพลาดพลั้ง ไม่ระมัดระวัง ตนเอง อาจเกิดอุบัติเหตุถึงขั้นหูหนวกตาบอดได้ จะไม่เป็นคนบ้า แต่จะเป็นคนมีสติปัญญาแจ่มใส มีดวงปัญญา
เนื้อหาเกี่ยวกับการฝึกจิตให้มีสติและมุ่งสู่ความเป็นพุทธะ โดยการหลีกเลี่ยงอุบัติเหตุและการเกิดในชาติต่าง ๆ ที่ไม่มีการศึกษา เน้นการเกิดในสงครามที่มีอารยธรรมและการพัฒนาจิตใจอย่างชัดเจน หนังสือสอนให้เข้า
การเดินตามทางของบัณฑิต
221
การเดินตามทางของบัณฑิต
Bะเพิ่งประชl เดินตามทางของบัณฑิต(๑) เติบโตขึ้นก็ได้รับการเลี้ยงดู เมื่อศึกษาเล่าเรียน ก็ได้ความรู้จาก ครูบาอาจารย์ บางครั้งเราก็เป็นทั้งผู้ให้และผู้รับ โดยเฉพาะ การเดินทางข้ามวัฏสงสารอันยาวไกลนั้น เรา
เนื้อหานำเสนอการเดินทางทางศาสนาของบัณฑิตที่ได้รับการเลี้ยงดูและการศึกษา จากครูบาอาจารย์ ผู้ให้และผู้รับในวัฏสงสาร ส่วนของการให้ทานและการสร้างบุญเป็นสิ่งที่สำคัญซึ่งติดตามเราไปตลอดกาล สาระที่จะช่วยกระต
ธรรมะเพื่อประชา: ผู้ชนะสิบทิศ ๑ (จอมจักรพรรดิราช)
303
ธรรมะเพื่อประชา: ผู้ชนะสิบทิศ ๑ (จอมจักรพรรดิราช)
ธรรมะเพื่อประชา ผู้ชนะสิบทิศ ๑ (จอมจักรพรรดิราช) ๓๐๒ จะเกิดมามีฐานะที่ยิ่งใหญ่เป็นถึงจอมจักรพรรดิราช ท่านก็ไม่ ประมาทในการสร้างบุญ ดังเช่นในสมัยที่พระองค์บังเกิดเป็น จอมจักรพรรดิราชติโลกวิชัย และเรื่อ
ในพระเชตวันวิหาร พระอานนท์ได้ถามพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับเหตุผลที่ทำให้พระพุทธเจ้าเป็นนักปราชญ์ พระศาสดากล่าวถึงความสำคัญของการสร้างบุญและปัญญา ในอดีตเกิดเป็นพระเจ้าจักรพรรดิราชติโลกวิชัย พระองค์ได
ธรรมะเพื่อประชา: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ 5
377
ธรรมะเพื่อประชา: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ 5
ธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิต ตอนที่ 5 (ผู้ผดุงความยุติธรรม) ๓๗๖ เพราะคำทักท้วงของท่านเสนกะยังคงมีอำนาจ ที่จะยับยั้ง พระทัยของพระองค์ได้ ที่เป็นเช่นนี้เพราะไม่ปรารถนาที่จะเห็น คณะของตนตกต่ำา พระราชาจึงไ
ในบทที่ 5 ของเรื่องธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิตได้แสดงความสามารถในการตัดสินคดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในคดีการลักโคของชาวนา ที่มาหาเขาเพื่อขอความยุติธรรม มโหสถได้แสดงให้เห็นถึงสติปัญญาในการฟังและวินิจฉัยปัญห
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ (ประลองปัญญา)
404
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ (ประลองปัญญา)
ธรระพี ประช มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ (ประลองปัญญา) ๔๐๓ เมื่อหุงเสร็จแล้ว ให้ท่านทั้งหลายบรรจุในภาชนะใหม่ ผูกด้วยด้ายประทับตรา อย่าให้หญิงหรือชายยกไป ให้กะเทย ยกไปแทน ให้เดินถือไปนอกเส้นทาง เพียงเท่านี้ก็ไ
ในตอนนี้ของมโหสถบัณฑิต ชาวบ้านได้ปฏิบัติตามคำแนะนำในการหุงข้าวและได้รับผลที่ดี ทำให้พระราชาทรงสนใจในปัญหาที่มโหสถจะต้องแก้ไข เมื่อพระราชาทรงต้องการเชือกทรายสำหรับชิงช้า มโหสถจึงเสนอให้ชาวบ้านขอตัวอย่า
หน้า17
458
ม โ ห ส ถ บั ณ ฑิต ต อ น ที่ ๑ ๖ (ลี้ภัยการเมือง) ผู้อยู่ครองเรือนที่มีข้าวและน้ำมาก เป็นผู้มีศรัทธา เป็นผู้มีจิตใจอ่อนโยน มีปกติเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ รู้ถ้อยคำของผู้ขอ ผู้ที่ตั้งอยู่ในธรรม ๔ อย่าง ชื่อว
ธรรมะเพื่อประช - มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑๖
464
ธรรมะเพื่อประช - มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑๖
ธรรมะเพื่อประช มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑๖ ลี้ภัยการเมือง) ๔๖๓ พระราชาเห็นอาจารย์ทั้งสี่เหมือนวานรเผือก จึงตรัส ถามเรื่องราวที่เกิดขึ้น นางอมราได้กราบทูลความจริงทั้งหมดว่า มโหสถไม่ได้เป็นคนขโมย แต่อาจารย์ทั
ในตอนที่ ๑๖ นี้ มโหสถถูกกล่าวหาว่าขโมย แต่บัณฑิตทั้งสี่เป็นผู้กระทำ ความจริงถูกเปิดเผยโดยนางอมรา พระราชาเชื่อมั่นในความบริสุทธิ์ของมโหสถ และปล่อยบัณฑิตทั้งสี่ มโหสถกลับรับราชการตามปกติ พร้อมแนะนำให้ป้
ธรรมะเพื่อประชาชน: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ๘
478
ธรรมะเพื่อประชาชน: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ๘
ธรรมะเพื่อประช มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ๘ (ผดุงคุณธรรม) ๔๗๗ อันไม่ได้ทําความชั่วอยู่ดี เพราะมีความคิดอ่านน้อย รวมความว่า คนในโลกนี้ที่ไม่ทําความชั่วเพราะเหตุ ๓ อย่าง คือ เพราะมี ความสุขเพียงพอแล้ว เพราะกล
ในเรื่องนี้ มโหสถบัณฑิตอธิบายถึงสามเหตุผลที่ทำให้คนไม่ทำความชั่ว ได้แก่ ความสุขที่มีอยู่เดิม ความกลัวย่อมเสีย และความเขลาที่ไม่รู้จักความชั่ว แม้ว่าท่านจะมีศักยภาพที่จะเป็นพระราชา แต่ท่านเลือกที่จะรัก
บทธรรมะเพื่อประช: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๒
510
บทธรรมะเพื่อประช: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๒
ธรรมะเพื่อประช มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๒ ๒ (ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน) ៥០៩ นับถือของชาวเมือง ไม่มีใครที่ไม่เคารพยำเกรง หากได้รับมอบ หมายกิจการบ้านเมืองให้เป็นสิทธิ์ขาด มโหสถจะทําให้เกิด ความเจริญรุ่งเรืองได้เ
ในข้อนี้กล่าวถึงบทบาทของมโหสถบัณฑิตในการปกครองเมืองและการทำให้ประชาชนมีความสุขและสงบเรียบร้อย โดยได้รับมอบหมายจากใครบางคนเพื่อจัดการกิจการบ้านเมืองอย่างเต็มที่ เพื่อสร้างความเจริญรุ่งเรืองในชุมชน วิถี